Dr. K. van Dijk, Boptom, Netherlands Institute for Innovative Ocular surgery (NIIOS), Melles Hoornvlieskliniek Rotterdam

Behandeling op maat voor hoornvliesendotheelaandoeningen

In de afgelopen twee decennia heeft de introductie en ontwikkeling van de lamellaire hoornvliestransplantatietechnieken een ware revolutie teweeggebracht op het gebied van de hoornvlieschirurgie. Voor de behandeling van cornea-endotheelaandoeningen, zoals Fuchs endotheeldystrofie, zien we dat de traditionele volledige-dikte-vervanging van de cornea wereldwijd grotendeels als chirurgische voorkeursbehandeling vervangen is. In plaats daarvan wordt momenteel enkel het aangedane achterste gedeelte van de cornea vervangen middels endotheel keratoplastiek. In de loop der jaren is endotheel keratoplastiek steeds verder verfijnd van DLEK, via DSEK en DSAEK, naar DMEK, wat heeft geleid tot minder postoperatieve complicaties en een sneller en beter herstel van het zicht. Wereldwijde schaarste aan donorweefsel en toenemende kennis van de verschillende endotheelaandoeningen heeft vervolgens aangezet tot verdere ontwikkelingen. Bij de meest recente nuancering van de DMEK-techniek bijvoorbeeld richt de behandeling zich puur op het aangetaste deel van de weefsellaag. Daarnaast zijn er een aantal veelbelovende ontwikkelingen op het gebied van regeneratie van het cornea-endotheel. Vanzelfsprekend omvat het transplantatietraject meer dan alleen de operatie zelf, maar draagt ook een goed voor- en nazorgtraject in belangrijke mate bij aan het succes. De optometrist kan hierin een belangrijke rol spelen. In deze presentatie zal een praktisch overzicht gegeven worden van de verschillende lamellaire transplantatietechnieken voor de behandeling van endotheelaandoeningen. Hierbij zullen verwijscriteria, voor- en nadelen, resultaten, nazorg en optimalisatie van de behandeling aan bod komen.

CV

Korine van Dijk rondde in 1995 de opleiding optometrie aan de Hogeschool Utrecht af. Na haar opleiding is zij werkzaam geweest in diverse contactlenspraktijken. Sinds 2009 is zij werkzaam als optometrist bij het Netherlands Institute for Innovative Ocular Surgery (NIIOS), een onafhankelijk tertiair verwijsinstituut met de focus op corneachirurgie. Daar is zij betrokken bij de behandeling van patiënten met diverse cornea-aandoeningen en doet zij wetenschappelijk onderzoek gericht op lamellaire corneatransplantatietechnieken. In 2018 is zij aan de Universiteit Leiden met haar proefschrift ‘Clinical outcomes of modern lamellar keratoplasty techniques’ gepromoveerd op dit gebied.